2 voetbalvelden sportsite Donk Mol mogen uit voorzorg niet langer gebruikt worden

ABO nv adviseert het gemeentebestuur Mol om twee voetbalvelden op de sportsite van Donk niet langer te gebruiken. Het gemeentebestuur betreurt de verregaande gevolgen voor de clubs, maar sluit zich uiteraard aan bij dit advies.

Recente bijkomende onderzoeken met het oog op een definitieve sanering van de sportsite hebben geleid tot deze nieuwe conclusies. De beslissing betreft het speelveld van Donk Sport langs de eigen kantine en het zogeheten C-terrein van KFC Mol.

Bijkomende onderzoeken van de bovenste bodemlaag maken duidelijk dat het mogelijke risico op blootstelling aan vrijkomende asbestvezels niet mag genegeerd worden.

De recente bijkomende onderzoeken waren voor ABO nv nodig om het finale saneringsdossier op te stellen op basis van de meest recente Vlaamse saneringsrichtlijnen voor asbestvervuilde terreinen.

Voormalig stortgebied

Onder deze twee voetbalvelden bevindt zich een voormalig stortgebied. Daarbij werd in een ver verleden de voormalige ontginningsput opgevuld met asbesthoudende materialen. Dit vroegere stort werd nadien opgehoogd om er de huidige sportactiviteiten op te kunnen laten plaatsvinden.

Op basis van de eerste bodemonderzoeken in 2020 werd de asbestvervuiling effectief vastgesteld en duidelijk in kaart gebracht. Tijdens het veldonderzoek ter hoogte van de twee voetbalvelden werd toen door ABO nv in de toplaag van minstens 30 cm, bestaande uit teelaarde, visueel geen asbestverdachte fragmenten vastgesteld.

Hierdoor werd deze laag door ABO niet als asbestverdacht beschouwd en kreeg het gemeentebestuur het advies dat de bestaande voetbalactiviteiten op deze twee voetbalvelden mochten blijven doorgaan. Voor de paardenpiste werd wel geadviseerd om deze uit voorzorg buiten gebruik te nemen.

Recente richtlijnen

Volgens de meest recente richtlijnen voor bodemonderzoeken bij asbestverontreinigingen, daterend van juli 2022, moet voor een asbestverontreiniging gekeken worden naar de bovenste 30 centimeter. Als deze bovenste 30 centimeter bestaat uit een propere leeflaag, dan vormt de dieper gelegen asbestverontreiniging geen aanleiding om de aanwezige activiteiten te staken of een verdere sanering door te voeren.

Aanvullend onderzoek

Omdat er geen onderzoeksresultaten van de aangebrachte grondlaag gekend waren, adviseerde ABO nv begin dit jaar om een aanvullend onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek was nodig voor het verder opstellen van het saneringsdossier binnen de realisatie van het masterplan.

Dit onderzoek moest aantonen dat het onderliggende asbeststort voldoende afgedekt is met een propere grondlaag. Na analyse van de resultaten bleek evenwel dat ook in deze bovenste grondlaag asbestvervuiling aanwezig is. Vanuit het voorzorgsprincipe werd vervolgens door ABO nv geadviseerd om de velden volledig buiten gebruik te stellen in afwachting van de definitieve sanering.

Het gemeentebestuur betreurt de verregaande gevolgen voor de clubs, maar sluit zich uiteraard aan bij dit advies. Gezondheid van sporters en bezoekers is en was doorheen het saneringstraject altijd onze eerste prioriteit. We laten ons op elk moment leiden door het advies van de aangestelde experts, zowel naar de aard van de nodige onderzoeken als de bijhorende conclusies. 

Oplossingen voor de clubs

'Het gemeentebestuur gaat de komende dagen en weken samen met de betrokken voetbalclubs op zoek naar oplossingen voor de korte en lange termijn. We begrijpen dat deze beslissing hen in een bijzonder moeilijk parket brengt, zeer kort voor de start van het nieuwe voetbalseizoen.

Alvast voor dit seizoen hopen we op een grote solidariteit van andere voetbalclubs in de omgeving. Mits openheid voor het delen van voetbalvelden komen we zeker tot oplossingen.

Voor het seizoen 2024-2025 streven we ernaar om een aangepaste oplossing aan te bieden. De uiteindelijke sanering en volledige herinrichting van de site is voorzien voor de periode 2025–2026. Uiteraard werken we zo snel als mogelijk verder met het definitieve saneringsproject volgens het eerder gecommuniceerde masterplan.'

Voorzorgsprincipe

De beslissing werd genomen uit voorzorg op basis van het ‘no regret’-principe. Dit voorzorgsprincipe houdt in dat je in onzekere situaties altijd het zekere voor het onzekere neemt, zodat je achteraf geen spijt krijgt van een genomen beslissing op een bepaald onzeker moment.

Informatiecampagne asbest

We begrijpen dat (oud-)spelers/ruiters en ouders na deze beslissing vragen kunnen hebben. Daarom organiseren we later dit jaar een informatiecampagne voor alle sporters die de velden ooit gebruikt hebben. Samen met medische experts willen we iedereen in alle transparantie informeren over het waarom van de genomen beslissing en de mogelijke impact van asbest op de gezondheid. Verdere informatie hierover volgt nog.

Asbest in onze samenleving

Asbestvezels zijn op tal van manieren aanwezig in onze samenleving. Asbest behoorde in de naoorlogse periode tot één van de meest populaire grondstoffen in de bouwsector. Het werd verwerkt in meer dan 3.500 bouwtoepassingen. Sinds 2001 is het gebruik van asbest strikt verboden. Meer dan 2,8 miljoen woningen in Vlaanderen zijn gebouwd voor 2001 en bevatten mogelijk nog asbest in de een of andere vorm.

Net zoals vele andere schadelijke stoffen is het van belang om je blootstelling aan rondvliegende asbestvezels te beperken. Zo vermijd je dat asbestvezels zich opstapelen in de longen.

Overal in Vlaanderen zijn asbestvezels aanwezig in de lucht, maar de hoeveelheden zijn tegenwoordig 100 tot 1000 keer lager dan 30 jaar geleden. Ziekten door asbest komen voornamelijk voor bij mensen die gedurende vele jaren blootgesteld zijn geweest aan heel hoge hoeveelheden asbestvezels, zoals werknemers in de vroegere asbestindustrie. Aangezien asbest kankerverwekkend is, luidt de aanbeveling om uit voorzorg asbestblootstelling zoveel mogelijk te vermijden.

Asbestveilige samenleving

Vlaanderen heeft de ambitie om tegen 2040 asbestveilig te zijn. Ook het saneringstraject van sportsite Donk past in dit plan. Deze sportsite is gelegen bovenop een vroegere stortplaats van de nabijgelegen asbestfabriek JM Balmatt. Jarenlang werd de toen aanwezige vijver volgestort met asbesthoudende materialen, wat toen als ongevaarlijk werd beschouwd. Later kwam het terrein in gemeentelijke eigendom, werd het stort afgedicht in de veronderstelling dat het veilig was en vervolgens de sportsite aangelegd. '